Göbeklitepe

Göbeklitepe Hakkında!

Alman arkeolog Klaus Schmidt tarafından yapılan kazı çalışmaları sonucunda, bölgenin Mısır piramitlerinden 7.500 yıl önce inşa edildiği ortaya çıkmıştır. Yerleşik hayata dair simgeler ve buğdayın ilk izlerine rastlanılan kalıntılar, o dönem hakkında önemli bilgiler açığa çıkarıyor ve elde edilen bu simgeler, çizimler, taşlar, heykeller, üç boyutlu oymalar pek çok arkeoloğun ilgisini çekiyor. Hatta tarih boyunca süregelen bu kazı çalışmalarındaki her yeni bir gelişme, dünya arkeoloji dünyasını ve bilim dergilerini oldukça etkiliyor.

Bu bölge ilk olarak, 1983 yılında tarlasını süren bir çiftçi tarafından keşfediliyor. Çiftli toprağın altında bulduğu oymalı taşı yetkililere bildiriyor ancak fazla önemsenmiyor ve değeri çok sonra anlaşılıyor. Şanlıurfa Müze Müdürlüğü tarafından 1995 yılında ise, tekrardan kazı çalışmaları başlatılıyor. Neolitik Dönem’de inşa edildiği tahmin edilen bölgedeki eserlerin oldukça geniş bir alana yayıldığını ve çok iyi bir şekilde korunduğunu belirtmeliyiz. Çünkü taşlardaki kabartmalar hala net olarak görülülüyor!

Mezopotamya olarak adlandırılan Göbeklitepe, yüzyıllar boyunca pek çok uygarlığın hem doğuşuna hem de çöküşüne tanıklık etmiştir. Bu sebepten dolayı kritik ve önemli bir nokta olarak kabul edilen bölge, üst üste dizilmiş taşlardan ve dev sütunlardan oluşuyor. Dini amaçlı yapılan bu T şeklindeki sütunların boyu 3-6 metre arasında olup, üzerinde insan ve hayvan figürleri bulunuyor. Tarihteki en eski tapınaklardan biri olan Göbeklitepe, aynı zamanda dünyanın en büyük tapınma merkezi olarak biliniyor. UNESCO tarafından 2011 yılında Dünya Miras Geçici Listesi’ne alınan Göbekllitepe’ye, kesinlikle uğramadan dönmemelisiniz.

Bunları biliyor muydunuz; Yapılan araştırmalar sonucunda buğdayın ilk olarak Göbeklitepe eteklerinde ortaya çıktığını… İnsanlığın ilk kez Urfa’da ekmek için değil de bira için tarıma başladığını… Tapınak kalıntılarındaki zeminlerin sıvıyı geçirmeyecek şekilde yapıldığını… Yapılan kazı çalışmaları sonucunda bölgenin ev olarak değil de anıtsal amaçlarla kullanıldığını…

Adres: Örencik, 63290 Haliliye/Şanlıurfa

Çalışma saatleri: 08.00 – 19.00

DÜNYANIN EN ESKİ İNANÇ MERKEZİ

Göbeklitepe'deki en ilgilnç buluntular, boyu 6 metreyi, ağırlığı 40 tonu bulabilen 'T' formlu anıtsal dikilitaşlardır (Steller). Bu gizemli dikilitaşların 10-12 tanesi dairesel planda dizilerek araları taş duvarlar ile örülmüştür. Ortadaki bir çift karşılıklı büyük dikilitaş ile çevresindeki dikilitaşlar yuvarlak ya da oval kapalı mekânlar oluşturur. Kazılar neticesinde bu mekanların altı tanesi ortaya çıkarılmış olsa da jeomanyetik ölçümlerle bu mekanların 20'yi bulduğu biliniyor.

Dikilitaşların çoğunda insan, hayvan ya da soyut semboller var. Taşa işlenen bu en eski rölyeflerin yanı sıra üç boyutlu hayvan kabartmalarına da rastlanıyor. Gövdesinde el, kol ve parmak motifleri bulunan dikilitaşlarsa stilize insan heykelleri olarak yorumlanıyor. Karşılama bölümünden kazı alanına servislerle bir dakikada ulaşılıyor. Girişteki animasyon ve bilgilendirmeler kaçırılmayacak türden. A,B,C ve D olarak bölümlendirilen kazı alanı, yürüyüş gezi güzergahı ile çevrilmiş ve üstü kapatılmıştır.